به نقل از «ایسنا»

شناسایی دو گسل فعال و خطرناک در همدان

تاریخ انتشار: ۲۷ آبان ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۰۰۷۰۹۳

ایسنا/همدان عضو هیئت علمی گروه زمین‌شناسی دانشگاه بوعلی‌سینا گفت: دو گسل فعال و لرزه خیز در شمال‌شرق و جنوب غرب استان قرار دارد اما خود شهر همدان، یک شهر پرخطر نیست.

دکتر رضا علیپور در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه ایران، در مقیاس جهانی یک کشور لرزه‌خیز است، اظهار کرد: از نظر ساختار تکتونیک یک نوار زلزله‌خیز وجود دارد که از آلپ تا هیمالیا کشیده شده است که ایران دقیقاً وسط این نوار قرار دارد بنابراین با توجه به اینکه ما وسط این کمربند لرزه‌خیز هستیم، حدوداً ۸ درصد کل زلزله‌های دنیا و ۱۷ درصد زلزله‌های بزرگ دنیا در ایران اتفاق افتاده و احساس شده‌است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی در رابطه با زلزله‌های بزرگی که در ایران اتفاق افتاده، یادآور شد: زلزله سال ۱۲۸۷ در منطقه سیلاخور که حدود ۹۰۰۰ نفر کشته داشت، زلزله سال ۱۳۳۹ در لار، زلزله سال ۱۳۴۱ در بوئین زهرا، زلزله سال ۴۷ در دشت بیاض، زلزله سال ۵۷ در طبس که حدود ۲۰ هزار کشته داشت، زلزله سال ۶۷ در رودبار به بزرگی ۷.۴ ریشتر که ۳۵ هزار کشته داشت، زلزله بم در سال ۸۲ که ۴۰ هزار کشته داشت، زلزله ازگله در سال ۹۶ که ۷.۳ ریشتر بود و ۲۰۰۰ کشته داشت، از زلزله‌های بزرگی بودند که در ایران اتفاق افتادند.

این استاد زمین‌شناسی با بیان اینکه بررسی این آمار نشان می‌دهد همه شهرهای ایران از نظر لرزه‌خیزی در  مناطق خطرناک اما از نظر خطرنسبی متفاوت هستند، مطرح کرد: شهرهای بزرگ مانند تهران، مشهد، شیراز، تبریز، کرج، کرمانشاه، ارومیه و اهواز که پرتراکم هستند، با حاشیه خود حدود ۲۵ تا ۳۰ میلیون نفر جمعیت دارند که همه این‌ها در نقاط خطرنسبی بالا قرار دارند، یعنی بخش زیادی از جمعیت ایران در کنار این پهنه‌های گسلی فعال زندگی می کند.

وی با بیان این که به صورت کلی استان همدان را از نظر احتمال لرزه‌خیزی خیلی پرریسک نمی‌دانیم، مطرح کرد: دو بخش خطرناک لرزه خیز در استان همدان وجود دارد که یکی از آن مناطق در شمال شرق استان قرار دارد و شامل شهرستان‌های رزن و کبودراهنگ است که در کنار گسل آوج قرار دارند و زلزله ای که در سوم آبان‌ماه سال جاری در همدان احساس شد، مربوط به همان گسل است.

عضو هیئت علمی گروه زمین‌شناسی دانشگاه بوعلی سینا ادامه داد: بخش خطرناک‌تر استان همدان، جنوب غرب استان و شهرستان‌ نهاوند است که در این منطقه یک گسل بسیار مهم و تأثیرگذار داریم که خیلی مهم و فعال است و ارومیه، پیرانشهر، مریوان، کامیاران، صحنه، نهاوند و درود را شامل می شود که نام آن گسل «جوان اصله زاگرس» است که از شمال غرب کشور وارد ترکیه شده و تبدیل به گسل شمال آناتولی و گسل شرق آناتولی می‌شود که ما کم و بیش در جریان زلزله‌های ترکیه هم هستیم و می‌دانیم ترکیه هم مانند ایران یک کشور لرزه‌خیز است.

وی با بیان اینکه از شمال نهاوند و روستای ونایی تا خود شهر نهاوند بر روی گسل بنا شده‌اند، خاطرنشان کرد: در شمال شهر نهاوند دشت نهاوند قرار دارد که کشاورزی غنی و سراب‌های معروفی دارد که در آنجا هم دو گسل فعال به موازات هم به نام گسل «نهاوند» و گسل «گارون» وجود دارد که گسل نهاوند از شمال شهر و شهرک صنعتی نهاوند عبور می‌کند و به فیروزان می‌رسد و در بخش غربی این دشت، سراب‌های معروفی مانند گیان و فارسبان وجود دارد که این‌ها هم روی قطعه گسلی گارون هستند و این گسل تا صحنه ادامه دارد.

این استاد زمین شناسی در رابطه با گسل شمال شرق استان، توضیح داد: در شمال شرق استان گسل آوج را داریم که در استان قزوین قرار دارد اما گسل مرز جفرافیایی و سیاسی نمی‌شناسد؛ گسل آوج، گسل بزرگی است و حدود ۷۵ کیلومتر طول دارد و از زیر شهر آوج عبور می‌کند.

علیپور اظهار کرد: خطری که این گسل برای استان همدان دارد این است که این گسل در حدود ۲۷ کیلومتری شهر رزن قرار دارد و فعالیت های لرزه خیزی این گسل در استان ما هم حس و باعث تخریب می شود؛ به عنوان مثال در سال ۱۳۸۱ گسل آوج فعال شد و زلزله ای به بزرگی ۶.۳ تا ۶.۵ ریشتر داشت و روستاهای زیادی در استان ما تخریب شدند.

وی در رابطه با زلزله‌ای که در سوم آبان‌ماه سال جاری در این منطقه رخ داد و در شهرهای استان همدان هم احساس شد، تصریح کرد: این زلزله از نظر بزرگی خیلی بزرگ نبود، زلزله قبلی این منطقه حدود ۶.۳ تا ۶.۵ بود اما این زلزله حدود ۵.۴ تا ۵.۵ برآورد شده اما نکته مهمی که وجود دارد این است که زلزله آوج عمق کمی داشت و در عمق ۱۰ کیلومتری رخ داده بود که از نظر زمین‌شناسی خطرناک است. این زلزله فاصله مناسبی تا شهرهای اصلی داشت و خیلی تمرکز جمعیتی بالایی در مجاور آن وجود نداشت.

علیپور با بیان اینکه با دانشی که تا الان داریم، خود شهر همدان خیلی از نظر وقوع زمین‌لرزه خطرناک نیست، تأکید کرد: البته دانش ما تا قبل از زلزله ازگله آن منطقه را امن می‌دانست اما طبیعت به ما نشان داد که اینطور نیست.

وی در رابطه با گسل‌های شهر همدان، توضیح داد: در بررسی های انجام شده چند گسل در شهر همدان به ویژه در جنوب شرق آن وجود دارد، یک گسل که از جاده فقیره تا کشین، ابرو، سیمین ادامه دارد، یک گسل در تفریجان داریم که از تفریجان، شمس‌آباد تا منگاوی ادامه دارد، یک گسل در ورکانه و یک گسل در یلفان داریم اما این گسل‌ها اثرات سطحی دارند و تا الان فعالیت لرزه خیزی نشان ندادند.

عضو هیئت علمی گروه زمین‌شناسی دانشگاه بوعلی‌سینا در رابطه با چگونگی وقوع زمین لرزه، بیان کرد: سنگ های خشکی داخل زمین وجود دارد که وقتی به دلایل متفاوتی می لغزند موجب یک شکست ناگهانی می‌شوند که از آن به نام زلزله نام می بریم. اینکه زلزله در چه عمقی اتفاق بیفتد برای ما تعیین کننده است که همراه با آسیب بوده یا صرفاً یک پدیده زمین شناسی است که برای ما قابل حس نیست.

وی در رابطه با روش‌های اندازه‌گیری زلزله تبیین کرد: برای اندازه گیری بزرگی زلزله فرمول‌هایی وجود دارد که بزرگی حجمی و سطحی زمین لرزه را اندازه گیری می‌کنند و بر پایه لگاریتم انرژی آزاد شده، بزرگی زمین لرزه ثبت می شود که دارای مقیاس متفاوتی است که ما در ادبیات عامیانه از آن تحت عنوان ریشتر نام می بریم.

علیپور با بیان اینکه ژرفا، عمق زلزله است، گفت: کل کره زمین سخت و شکننده نیست، هرچه به سمت عمق می رویم حالت خمیری‌تری دارد و در این نقاط زلزله رخ نمی‌دهد چراکه زلزله در مکانی رخ می‌دهد که شکننده باشد. پوسته نازکی در سطح زمین داریم که شکننده است و در این پوسته نازک زلزله هرچه به سطح زمین نزدیک‌تر باشد، برای ما خطرناک تر است چراکه آسیب‌رسانی بالایی دارد و هرچه پایین‌تر باشد برای ما اثر کمتری دارد که این مسئله را به عنوان ژرفا یا عمق زلزله درنظر می‌گیریم که در ایران معمولاً زلزله‌های مخرب در عمق ۸ تا ۲۰ کیلومتری زمین اتفاق می‌افتد.

وی خاطرنشان کرد: تمام صحبت‌هایی که ما از زلزله می‌کنیم، مثلاً می‌گوییم ۵۰ سال پیش زلزله باید در تهران می‌آمده اما نیامده و دوره بازگشت آن گذشته است، بر مبنای زلزله‌هایی است که اتفاق افتاده است چراکه ما در یک منطقه زلزله‌ها را بررسی می‌کنیم و براساس آن آمارها نموداری برای خودمان می‌کشیم و احتمال وقوع زمین‌لرزه را پیش‌بینی می‌کنیم.

عضو هیئت علمی گروه زمین‌شناسی دانشگاه بوعلی سینا اظهار کرد: برای صحبت‌هایی در رابطه با این مسئله که زلزله در فصل‌های سرد، نیمه دوم سال و فصل‌هایی که جریان سطحی آب مرطوب تر است، بیشتر اتفاق می‌افتد هنوز مبنای علمی دقیقی ارائه نشده اما کاملاً هم رد نشده اند.

علیپور ادامه داد: صحبت‌هایی وجود دارد که می‌گویند تأثیر اجرام آسمانی مانند کره ماه بر زمین در یک فصول خاصی بیشتر است و باعث زمین لرزه می‌شود که این مسئله هم رد نشده اما هنوز به عنوان نظریه مورد پذیرش قرار نگرفته است.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی اجتماعی زلزله زمین لرزه دانشگاه بوعلی سینا زمین شناسی استان همدان زمین لرزه شهر همدان لرزه خیزی زلزله سال شمال شرق زلزله ها لرزه خیز گسل آوج برای ما یک گسل

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۰۰۷۰۹۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۵۲ شهید غریب در همدان شناسایی شد

دبیر ستاد استانی شهدای آزاده غریب در اسارت همدان از برگزاری کنگره استانی شهدای آزاده همدان در تاریخ ۲۴ خردادماه امسال خبر داد و گفت: ۵۲ شهید غریب در همدان شناسایی شد. - اخبار استانها -

سید جعفر دعوتی در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم در همدان با تاکید بر لزوم شناسایی شهدا غریب اسارت، اظهار داشت: آزادگان زندان مخوف و طاقت فرسای رژیم بعث را تحمل کردند و امروز وظیفه داریم که قدردان عظمت کار آنان باشیم و خانواده‌های شهدای آزاده را تکریم کنیم شهدایی که مظلومانه و غریب جان شیرین خود را فدای آرمانشان کرده و لقب شهید غریب را برای خود ثبت کردند.

وی اعلام کرد: 1600 شهید غریب اسارت در سطح ملی شناسایی شده که یک هزار و 60 نفر از این تعداد تعیین هویت شدند و استان همدان از این تعداد 112 شهید غریب دارد که تا کنون 52 شهید آزاده احراز هویت شدند.

دعوتی افزود: مابقی شهدا به دلیل اینکه از آنها تنها نام، نام پدر و نام پدربزرگ ثبت شده و نام خانوادگی شماره ملی و یا شهر محل زندگی آنها هم در دسترس نیست تعیین هویت نشدند.

دبیر ستاد استانی شهدای آزاده غریب در اسارت همدان اظهار داشت: شهدای آزاده از سه طریق صلیب سرخ، کمیته جست و جوی مفقودین و یا آزادگان، همرزمان و هم اسارتی‌ها شناسایی می شوند.

وی بیان کرد: 52 شهید استان مربوط به چند شهرستان است و در همین راستا سال گذشته چند کنگره شهرستانی برگزار شد و کنگره استانی شهدای آزاده همدان با هدف شناسایی و معرفی شهیدانی که درسال‌های دفاع مقدس، غریبانه در زندان‌ها و اردوگاه‌ها به شهادت رسیده‌اند در تاریخ 24 خردادماه امسال برگزار می‌شود.

دعوتی در مورد چگونگی تشکیل این ساختار برای شهدای آزاده (غریب در اسارت) مطرح کرد: با آزادگانی که در اردوگاه تکریت 11 که اردوگاه مفقودین بود دور هم جمع شدیم و در همان ایام در غالب تماس های تلفنی و دیدارها آمار شهدای غریب اسارت اردوگاه خود را احصا کردیم بعدها پیشنهاد شد تا به دنبال گردآوری اسامی هدایت کنندگان اسرای ایرانی و افراد حاضر در اردوگاه ها باشیم و در فروردین ماه سال گذشته تصمیم بر این شد تا کار به صورت رسمی برای شهدا آغاز شود.

دبیر ستاد استانی شهدای آزاده غریب در اسارت همدان در حرکتی خودجوش برای شکل‌دهی ساختاری، شناسایی و معرفی این شهدا دست به کار شدیم افزود: سال 1401 در نشستی در مردادماه به دستور رئیس جمهور مقرر شد تا کنگره ملی شهدای آزاده به دبیری آزاده محمدجواد زمردیان برگزار شود و پس از آن ستادهای استانی ذیل کنگره تشکیل و سفرهای استانی در این رابطه دنبال شد.

دعوتی ضمن معرفی شهید "اکبر قاسمی" از شهدای غریب در اسارت همدان گفت: این شهید خیاط بوده و دارای 5 فرزند بود که به عنوان بی سیمچی فرمانده شهید حاج ستار ابراهیمی هژیر بعد از موج گرفتگی به اسارت نیروهای بعثی درآمد و مورد شکنجه قرار گرفت تا اطلاعات را افشا کند ولی بر سر آرمان‌های خود ماند و در تیرماه سال 66 در اردوگاه تکریت 11 به درجه رفیع شهادت نائل آمد.

وی افزود: موسسه فرهنگی شهید اکبر قاسمی پس از شنیدن دغدغه های مقام معظم رهبری در همان سال 1391 شکل گرفت تا مسئولیت انجام چند کار از جمله شناسایی و تعیین هویت شهدای آزاده را عهده دار شود.

به گزارش تسنیم، شهید جلیل شادمانی، محمد نجفی، محمدعلی زنگنه، جعفر روشنایی، اسماعیل جعفری، اروجعلی شکری، احمد روستایی، نادر اسکندری، ترک حصاری، حسن نوروزی و غیره تعدادی از شهدای غریب در اسارت همدان هستند.

امروز سالروز شهادت تکاورلشکر 81 آجا، آزاده شهید "ناصر رنجبران " است که در 25 آبان سال 59 در منطقه سردشت به اسارت نیروهای گروهک ضدانقلاب درآمد و در مورخ 17اردیبهشت سال 60در جریان بمباران زندان دوله تو ساعت 9 صبح به شهادت رسید، یادش گرامی و راهش پر رهرو باد.

نشانی پایگاه اطلاع رسانی کنگره https://www.pwshahid.com است که در دسترس تمامی مردم قرار دارد.

انتهای پیام/